مهم‌ترین نکات حقوقی‌ای درباره مهریه
مهریه یکی از مهم‌ترین و در عین حال پیچیده‌ترین ارکان ازدواج محسوب می‌شود که نکات حقوقی پرشماری درباره آن وجود دارد. در ادامه تعدادی از نکات مهم این حق شرعی و قانونی زنان را مشاهده می‌کنید.
زن بعد از جاری شدن خطبه مالک مهریه است
به محض اینکه خطبه عقد جاری شود، زن مالک مهریه تعیین‌شده در آن است و می‌تواند آن را طلب کند. حتی این امکان برای زن وجود دارد که تا پیش از دریافت مهریه‌اش، از انجام وظایف همسری خودداری کند.
عندالمطالبه یا عندالاستطاعه؟
در برخی موارد مهریه را در زمان عقد به صورت عندالاستطاعه ثبت می‌کنند. در این صورت زن فقط زمانی می‌تواند مهریه‌اش را مطالبه کند که مرد توانایی پرداخت آن را داشته باشد. البته در این حالت هم اگر مرد اموالی داشته باشد، توسط زن قابل توقیف است.
برای مطالبه مهریه مراجعه به دادگاه الزامی نیست
مراجعه به دادگاه خانواده تنها راه مطالبه مهریه توسط زن نیست و مراجعه به دفترخانه‌ای که سند ازدواج در آن تنظیم شده، راه ساده‌تری است که هم هزینه کمتری دارد و هم زمان کوتاه‌تری طی می‌شود. تفاوت آن با دادگاه این است که در این حالت زن نمی‌تواند حکم جلب شوهر را بگیرد.
درخواست توقیف اموال باید همزمان با مطالبه مهریه باشد
وقتی زن دادخواست مطالبه مهریه به دادگاه می‌دهد، باید همراه با آن، دادخواست تامین هم بدهد که بتواند اموال شوهر را توقیف کند. در غیر این صورت صرفا به دادخواست مطالبه مهریه رسیدگی می‌شود و برای توقیف اموال باید رویه قضایی جداگانه‌ای آغاز شود.
درخواست تقسیط مهریه در صورت ناتوانی مرد در پرداخت
در صورت مطالبه مهریه توسط زن، اگر مرد اموالی داشته باشد توقیف می‌شود و در غیر این صورت، مرد می‌تواند درخواست اعسار بدهد تا با توجه به توان مالی‌ای که دارد، مهریه را برایش تقسیط کنند. اگر پس از مدتی باز هم از پس پرداخت آن بر نیاید، می‌تواند مجدداً درخواست تعدیل اقساط کند.
ازدواج مجدد زن مانع پرداخت مهریه نمی‌شود
بر خلاف تصور برخی افراد، اگر زنی پس از جدایی از همسرش دوباره ازدواج کند و همسر سابقش در حال پرداخت مهریه او باشد، ازدواج زن مانع پرداخت مابقی مهریه نمی‌شود و مرد همچنان باید مهریه را پرداخت کند.
مهریه نقدی باید مطابق ارزش روز پرداخت شود
اگر مهریه زنی وجه نقد تعیین شده باشد، در زمان پرداخت باید مطابق ارزش روز آن توسط مرد پرداخت شود. تعیین این مبلغ توسط دادگاه انجام می‌شود و بر اساس جدول تورم سالانه اعلام‌شده توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.
مرد می‌تواند داوطلبانه مهریه را پرداخت کند
بعضی از مردها داوطلبانه مهریه همسرشان را پرداخت می‌کنند. به این صورت که بعد از جاری شدن خطبه عقد، اقساطی را تعیین می‌کنند و مبلغ ثابتی را مثلاً به شکل ماهانه به همسرشان پرداخت می‌کنند و بعد از تمام شدن این اقساط، مهریه پرداخت شده است.
زن می‌تواند مهریه را بعد از جاری شدن عقد ببخشد
بخشش مهریه توسط زن هم از سنت‌های رایجی است که می‌تواند به صورت رسمی در دفترخانه و یا غیررسمی و نوشتن روی یک کاغذ عادی باشد. تنها شرطش این است که زن بعد از جاری شدن خطبه عقد این کار را انجام دهد و قبل از عقد، این کار ارزش قانونی ندارد.
زن بعد از جاری شدن خطبه مالک مهریه است
به محض اینکه خطبه عقد جاری شود، زن مالک مهریه تعیین‌شده در آن است و می‌تواند آن را طلب کند. حتی این امکان برای زن وجود دارد که تا پیش از دریافت مهریه‌اش، از انجام وظایف همسری خودداری کند.
عندالمطالبه یا عندالاستطاعه؟
در برخی موارد مهریه را در زمان عقد به صورت عندالاستطاعه ثبت می‌کنند. در این صورت زن فقط زمانی می‌تواند مهریه‌اش را مطالبه کند که مرد توانایی پرداخت آن را داشته باشد. البته در این حالت هم اگر مرد اموالی داشته باشد، توسط زن قابل توقیف است.
برای مطالبه مهریه مراجعه به دادگاه الزامی نیست
مراجعه به دادگاه خانواده تنها راه مطالبه مهریه توسط زن نیست و مراجعه به دفترخانه‌ای که سند ازدواج در آن تنظیم شده، راه ساده‌تری است که هم هزینه کمتری دارد و هم زمان کوتاه‌تری طی می‌شود. تفاوت آن با دادگاه این است که در این حالت زن نمی‌تواند حکم جلب شوهر را بگیرد.
درخواست توقیف اموال باید همزمان با مطالبه مهریه باشد
وقتی زن دادخواست مطالبه مهریه به دادگاه می‌دهد، باید همراه با آن، دادخواست تامین هم بدهد که بتواند اموال شوهر را توقیف کند. در غیر این صورت صرفا به دادخواست مطالبه مهریه رسیدگی می‌شود و برای توقیف اموال باید رویه قضایی جداگانه‌ای آغاز شود.
درخواست تقسیط مهریه در صورت ناتوانی مرد در پرداخت
در صورت مطالبه مهریه توسط زن، اگر مرد اموالی داشته باشد توقیف می‌شود و در غیر این صورت، مرد می‌تواند درخواست اعسار بدهد تا با توجه به توان مالی‌ای که دارد، مهریه را برایش تقسیط کنند. اگر پس از مدتی باز هم از پس پرداخت آن بر نیاید، می‌تواند مجدداً درخواست تعدیل اقساط کند.
ازدواج مجدد زن مانع پرداخت مهریه نمی‌شود
بر خلاف تصور برخی افراد، اگر زنی پس از جدایی از همسرش دوباره ازدواج کند و همسر سابقش در حال پرداخت مهریه او باشد، ازدواج زن مانع پرداخت مابقی مهریه نمی‌شود و مرد همچنان باید مهریه را پرداخت کند.
مهریه نقدی باید مطابق ارزش روز پرداخت شود
اگر مهریه زنی وجه نقد تعیین شده باشد، در زمان پرداخت باید مطابق ارزش روز آن توسط مرد پرداخت شود. تعیین این مبلغ توسط دادگاه انجام می‌شود و بر اساس جدول تورم سالانه اعلام‌شده توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.
مرد می‌تواند داوطلبانه مهریه را پرداخت کند
بعضی از مردها داوطلبانه مهریه همسرشان را پرداخت می‌کنند. به این صورت که بعد از جاری شدن خطبه عقد، اقساطی را تعیین می‌کنند و مبلغ ثابتی را مثلاً به شکل ماهانه به همسرشان پرداخت می‌کنند و بعد از تمام شدن این اقساط، مهریه پرداخت شده است.
زن می‌تواند مهریه را بعد از جاری شدن عقد ببخشد
بخشش مهریه توسط زن هم از سنت‌های رایجی است که می‌تواند به صورت رسمی در دفترخانه و یا غیررسمی و نوشتن روی یک کاغذ عادی باشد. تنها شرطش این است که زن بعد از جاری شدن خطبه عقد این کار را انجام دهد و قبل از عقد، این کار ارزش قانونی ندارد.